Voor een zeer talrijk opgekomen publiek Rotariërs uit vijf verschillende clubs (Gistel, Gent-Noord, Gent-Haven , Gent-Zuid en Antwerpen-Oost), vrienden en geïnteresseerde gasten en kandidaat-leden ontvingen we op maandag 23 januari topdiplomaat Johan Verbeke die ons, vanuit zijn jarenlange ervaring, toelichting kwam geven bij de turbulente tijden die we nu beleven, tijden die we enkele jaren geleden niet voor mogelijk zouden hebben gedacht.
Zo leerde hij ons dat diplomatie gaat over veiligheid ‘Security first’, dat veiligheid nooit is verzekerd: oorlog is nog van dit tijdperk en zal het altijd blijven.
Na deze ‘captatio malevolentia’ kregen we duidelijk uitgelegd hoe we er toe zijn gekomen om weer met een oorlog te worden geconfronteerd: voor de modale Rus – en zeker voor president Poetin - bracht het uiteenvallen van het Russisch imperium hen in een niet aanvaardbare existentiële crisis. De vernedering moest hersteld worden. En hier spelen de veiligheidsconcepten een belangrijke rol. Voor Rusland moet er een bufferzone zijn die hen de nodige bescherming geeft (maar dit concept is niet meer van onze tijd), voor Zelensky gaat het om het herstel van de souvereiniteit van zijn land en voor het Westen gaat het om onze eigen veiligheid.
De partijen zijn nu twee souvereine staten, maar de eigenlijke partijen zijn twee grootmachten : Rusland en het Westen. Het is dus een grootmachtenconflict dat tot een derde wereldoorlog zou kunnen leiden met het ultiem gevaar van een nucleair conflict.
De vraag die men zich dan stelt is waarom Poetin deze oorlog heeft durven beginnen. Het antwoord is dat hij een misrekening heeft gemaakt. Hij heeft de tolerantiedrempel van het Westen onderschat en de sterkte van zijn gevechtsmachine overschat en die van Oekraïne onderschat.
Oekraïne wordt actief gesteund door Amerika en Europa, maar even belangrijk is de passieve steun die dit land krijgt van wie Rusland niet steunt: zo hebben China en Indië zich het zwijgen opgelegd.
Het besluit van Johan Verbeke is dat Poetin volstrekt geïsoleerd staat, hij heeft het internationaal verknald door zijn brutaliteit en onbetrouwbaarheid.
De grote vraag die we ons dan allen stellen is natuurlijk hoe dit alles zal eindigen. Het antwoord is evident : door onderhandelingen! En deze onderhandelingen zijn al bezig met geweld: oorlog voeren is onderhandelen met wapens, onderhandelen is vechten met woorden. En bij onderhandelingen zal iedereen toegevingen moeten doen rekening houdend met de veiligheidsconcepten van de drie partijen. Daarom is het ook belangrijk dat het conflict niet uit de hand loopt en hiervoor mag het Westen niet meer dan nodig helpen. Het moet zich steeds de vraag stellen ‘Hoe ver kunnen we gaan zonder te ver te gaan?’.
En bij dit alles blijft het openhouden van de communicatielijnen uiteraard zeer belangrijk!
In zijn boek ‘Diplomacy in practice’ kijkt Johan Verbeke kritisch en nuchter naar wat diplomatie in de praktijk kan bereiken en wat haar grenzen zijn. Wie hierover meer wil weten kan het Interview met Johan Verbeke in DS van 15/10/22 herlezen: https://www.standaard.be/cnt/dmf20221014_97601384
Karina Matthijs , voorzitter van RC Gent Zuid, en Pierre Perne , voorzitter van RC Gent, dankten Johan Verbeke voor deze boeiende avond. Pierre schonk aan de gastspreker enkele publicaties van de Arenbergstichting, onze publicatie over onze muziekconcours en Marc Dubois overhandigde hem zijn publicatie over Gentenaar Gaston Eysselinck.
